علومِ انسانی به مثابهی روش »»» آرمان ذاکری
نام مقاله : علومِ انسانی به مثابهی روش
نویسنده : آرمان ذاکری
موضوع : سنجشِ منظومهی انسانشناختیی شریعتی در نسبتِ با علومِ انسانی
پرداختن به پروژه اصلی "روش شناختی"شریعتی، از خلال ۳۶ جلد آثاری که عمدتاً به مناسبتهای مختلف و به صورت پراکنده طرح شده است، امری دشوار مینماید. بهخصوص آنکه در تمام سی و چند سالی که از رفتن همیشگی شریعتی میگذرد، همواره بحث در "نتایج"اندیشه شریعتی بر بحث در "مبانی"آن تقدم یافته و چندان تلاشی برای بازسازی منسجم آرای شریعتی با حرکت از مبادی آن انجام نشده است. عمده روایتها از اندیشه شریعتی در سطح "سیاسی"باقی مانده و وجوه "روشی"و "معرفتی"آن مغفول مانده است. مبادی که اگر حرکت از آنها آغاز شود و تا نتایج منطقیاش دنبال شود، راه را بر بسیاری از سوء برداشتها و رهزنیهای عرصه اندیشه خواهد بست. برای این امر ناچار از بازسازی اندیشه شریعتی به مثابه یک "کل"هستیم، هر چند شریعتی خود فرصت ارائه منسجم اندیشهاش را در چنین کلیتی نیافته باشد. با وام گرفتن از توضیح یاسپرس در "درآمدی به فهم فلسفه ورزی نیچه"، میتوان گفت : "ظاهرا گریزی از این تکلیف نیست که برای بنای ساختمان ویرانهها را جستوجو کنیم، حتی اگر این ساختمان چون کلی واحد، بدون ابهام و کامل بر ما مکشوف نشود. جستوجوی آنچه بدین سان نهان است تنها به شرطی ممکن است قرین توفیق شود که جوینده چنان پیش رود که گویی خود ناچار به راست کردن بنایی است که وقتی نیچه بر روی آن کار میکند، از هم فرو میباشد. به ناگزیر و ضرورتاً نباید از کثرت وسیع اجزای گونه گون دچار سرگشتگی شویم، نباید خود را به افسون جزئیات تقریباً بی شمار تسلیم کنیم، یا اینکه این یا آن تکه را بولهوسانه و بر سبیل تصادف برگزینیم، بلکه با توجه جدی به هر کلمه بی آنکه مجال دهیم برای تحدید دیدِ خود آن کلمه به صورت مجزا از متن منظور شود، باید تفکر نیچه را از طریق خود نیچه فی الجمع و در تمامیت آن در یابیم."(یاسپرس۱، ۱۳۸۷ : ۴۰)
+ نوشته شده در ساعت ۱۲ ق.ظ توسط رضا ع ش
|
معتقد به اینم که شریعتی با نبودنش منو به "بودن" دعوت کرد